Executive summary
Cuốn sách “Thinking in Bets” của Annie Duke là một hướng dẫn thực tế giúp bạn đưa ra quyết định tốt hơn khi bạn không có đầy đủ thông tin, dựa trên những bài học từ poker chuyên nghiệp. Tác giả lập luận rằng chúng ta thường kết nối quá chặt chẽ giữa kết quả và chất lượng quyết định, dẫn đến những sai lầm trong suy nghĩ và hành động.
Duke giới thiệu khái niệm “suy nghĩ bằng cách đặt cược” (thinking in bets) để giúp chúng ta nhận biết và tránh những bẫy nhận thức phổ biến, chẳng hạn như:
- Kết quả (resulting): Kết nối quá chặt chẽ giữa kết quả và chất lượng quyết định.
- Thiên vị về quá khứ (hindsight bias): Cho rằng những điều đã xảy ra là điều hiển nhiên.
- Lý luận động cơ (motivated reasoning): Tìm kiếm và sử dụng thông tin để xác nhận quan điểm của bản thân.
- Thiên vị phục vụ bản thân (self-serving bias): Gán kết quả tích cực cho năng lực và kết quả tiêu cực cho may mắn.
Duke cũng đưa ra những chiến lược để giúp chúng ta đưa ra quyết định tốt hơn, bao gồm:
- Xác định và quản lý sự không chắc chắn: Nhận biết rằng chúng ta không bao giờ có đầy đủ thông tin và chấp nhận sự không chắc chắn.
- Khai thác sức mạnh của “không chắc chắn”: Biến sự không chắc chắn thành lợi thế bằng cách suy nghĩ về các lựa chọn thay thế và khả năng xảy ra của chúng.
- Sử dụng “hệ thống bạn bè” (buddy system): Tạo ra một nhóm người có chung mục tiêu tìm kiếm sự thật để hỗ trợ lẫn nhau trong việc đưa ra quyết định.
- Du hành thời gian bằng tâm trí: Sử dụng các kỹ thuật như “lập kế hoạch kịch bản” (scenario planning) và “trước khi chết” (premortem) để xem xét các kết quả có thể xảy ra của một quyết định.
Key takeaways
- Suy nghĩ bằng cách đặt cược: Tất cả quyết định đều là những “cược” trên tương lai, với những rủi ro và phần thưởng tiềm năng.
- Phân biệt kết quả và chất lượng quyết định: Kết quả không phản ánh chính xác chất lượng của quyết định.
- Chấp nhận sự không chắc chắn: Chúng ta không bao giờ có thể chắc chắn 100% về kết quả của một quyết định.
- Học hỏi từ những sai lầm: Sử dụng kết quả, cả tốt và xấu, để cải thiện quyết định trong tương lai.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người khác: Tạo ra một nhóm người có chung mục tiêu tìm kiếm sự thật để hỗ trợ lẫn nhau trong việc đưa ra quyết định.
- Sử dụng “du hành thời gian bằng tâm trí” để lên kế hoạch cho tương lai: Khai thác trí tưởng tượng và kinh nghiệm để xem xét các lựa chọn thay thế và kết quả có thể xảy ra của một quyết định.
- Nhận biết và tránh những bẫy nhận thức: Những bẫy nhận thức như kết quả, thiên vị về quá khứ, lý luận động cơ và thiên vị phục vụ bản thân có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quyết định.
- Cải thiện quá trình đưa ra quyết định: Sự tập trung vào quá trình đưa ra quyết định, thay vì chỉ kết quả, có thể giúp chúng ta đưa ra quyết định tốt hơn.
TOC
- Introduction: Why This Isn’t a Poker Book
- Chapter 1: Life Is Poker, Not Chess
- Chapter 2: Wanna Bet?
- Chapter 3: Bet to Learn: Fielding the Unfolding Future
- Chapter 4: The Buddy System
- Chapter 5: Dissent to Win
- Chapter 6: Adventures in Mental Time Travel
- Acknowledgments
- Notes
- Selected Bibliography and Recommendations for Further Reading
- Index